Σκωληκοειδίτιδα
Η σκωληκοειδίτιδα προκαλείται όταν η σκωληκοειδής απόφυση παθαίνει φλεγμονή. Η σκωληκοειδής απόφυση είναι ένα μικρό κομμάτι τυφλού εντέρου(κλειστό από τη μια μεριά), το οποίο προεξέχει από το παχύ έντερο και έχει σχήμα μικρού σωλήνα περίπου 8-12 εκατοστών.
Βρίσκεται στην κάτω δεξιά πλευρά της κοιλιάς, κοντά στο δεξιό οστό του ισχίου και το κομμάτι αυτό εντέρου έχει πολλούς μικρούς λεμφαδένες. Η λειτουργία του δεν μας είναι εντελώς γνωστή. Γνωρίζουμε ότι ο λεμφικός ιστός που περιέχει, συμμετέχει στην άμυνα του οργανισμού, στη ρύθμιση της μικροβιακής χλωρίδας του εντέρου και το σίγουρο είναι ότι η αφαίρεσή του δεν επηρεάζει αρνητικά την υγεία μας. Η φλεγμονή της απόφυσης αυτής προκαλεί την σκωληκοειδίτιδα.
Τι είναι η σκωληκοειδίτιδα;
Η σκωληκοειδίτιδα μπορεί να παρουσιαστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, με συχνότερη την ηλικία μεταξύ 10-30 ετών και σπανιότερα σε παιδιά κάτω των 5 ετών. Τα ακριβή αίτια που προκαλούν τη σκωληκοειδίτιδα δεν είναι πάντα σαφή. Κάποιες φορές μπορεί να οφείλεται σε βλέννα, κόπρανα ή παράσιτα που φράζουν την απόφυση και δημιουργούν ερεθισμό. Τα βακτήρια πολλαπλασιάζονται πολύ γρήγορα μέσα σε μια σκωληκοειδή απόφυση που έχει νοσήσει και αν σκάσει τα βακτήρια αυτά μπορεί να εξαπλωθούν στο εσωτερικό της κοιλιάς και να προκληθούν αποστήματα. Η σπασμένη σκωληκοειδίτιδα είναι μια κατάσταση επικίνδυνη και απειλητική για την υγεία του ατόμου, γι αυτό το λόγο θα πρέπει να γνωρίζουμε όλα τα συμπτώματα που μας δείχνουν την ύπαρξη φλεγμονής, ώστε ο γιατρός σας να ενεργήσει έγκαιρα για την αφαίρεσή της. Εάν δεν ακολουθηθεί χειρουργική αντιμετώπιση για τη σκωληκοειδίτιδα, υπάρχει μεγάλος κίνδυνος διάτρηση του εντέρου και έξοδος του περιεχομένου του στην κοιλιά, προκαλώντας έτσι περιτονίτιδα. Η περιτονίτιδα είναι μια συστηματική φλεγμονώδης αντίδραση του εσωτερικού περιβλήματος της κοιλιάς (περιτοναίου) και μπορεί να οδηγήσει σε πλήρη κατάρρευση των βασικών οργάνων του οργανισμού.
Τι συμπτώματα προκαλεί η σκωληκοειδίτιδα;
Στους περισσότερους ανθρώπους ο πόνος παρουσιάζεται αρχικά γύρω από τον αφαλό, ο οποίος αργότερα εντοπίζεται στο κάτω δεξιό τμήμα της κοιλίας. Λόγω του πόνου αυτού δυσχεραίνεται το περπάτημα, οι απότομες κινήσεις και κάποιες φορές ο πόνος αντανακλάται και στο δεξί πόδι. Κατά την κλινική εξέταση του ασθενούς με σκωληκοειδίτιδα, με την ψηλάφηση στην περιοχή διαπιστώνεται ευαισθησία και πόνος. Αυτό είναι το πιο αξιόπιστο κλινικό σημάδι. Επικουρικά, από τις εργαστηριακές εξετάσεις διαπιστώνεται αυξημένος αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων, αν και κάποιες φορές ο αριθμός αυτός μπορεί να είναι και ο φυσιολογικός. Η γενική εξέταση ούρων είναι συνήθως φυσιολογική, αν όμως η σκωληκοειδίτιδα βρίσκεται κοντά στον ουρητήρα μπορεί να υπάρχουν πυοσφαίρια και ερυθρά. Αναλυτικότερα τα συμπτώματα είναι τα ακόλουθα:
- Κοιλιακός πόνος: Αποτελεί το αρχικό και συχνότερο σύμπτωμα της οξείας σκωληκοειδίτιδας. Εμφανίζεται αρχικά γύρω από τον αφαλό και επιδεινώνεται με το βήχα, με το περπάτημα ή και με άλλες κινήσεις. Μετά από λίγες ώρες (4-6 συνηθέστερα) ο πόνος γίνεται εντονότερος και εντοπίζεται στην κάτω δεξιά πλευρά της κοιλιάς.
- Ανορεξία: Συχνό και σταθερό φαινόμενο ατόμων που πάσχουν από σκωληκοειδίτιδα είναι η έλλειψη όρεξης για φαγητό και η απουσία του θέτει υπό αμφισβήτηση τη διάγνωσή της.
- Ναυτία-Εμετός: Λόγω του νευρικού ερεθισμού του εντέρου οι περισσότεροι ασθενείς παρουσιάζουν αίσθημα ναυτίας και 1 -2 φορές εμετό.
- Πυρετός: Όσο η φλεγμονώδης αντίδραση του οργανισμού γενικεύεται και εξελίσσεται η σκωληκοειδίτιδα, παρουσιάζεται αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος, πυρετός και ρίγη.
- Δυσκοιλιότητα-Διάρροια: Στα παιδιά παρουσιάζεται συνήθως διάρροια λόγω της φλεγμονής του εντέρου και στους ενήλικες δυσκοιλιότητα λόγω της φλεγμονής του περιτοναίου.
Η περιοχή του πόνου μπορεί να διαφέρει ανάλογα την ηλικία και την ακριβή θέση της σκωληκοειδούς απόφυσης σε κάθε άτομο (οπισθοτυφλική, ανιούσα). Για παράδειγμα, στις εγκύους ο πόνος μπορεί να φαίνεται ότι προέρχεται από το πάνω μέρος της κοιλιάς, λόγω της υψηλότερης προσωρινά θέσης της απόφυσης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Πώς διαγιγνώσκεται η σκωληκοειδίτιδα;
Η κλινική εξέταση αποτελεί το πιο σημαντικό μέρος της διάγνωσης για σκωληκοειδίτιδα. Τα κυριότερα σημεία που βοηθούν κατά την κλινική εξέταση είναι η μέτρηση της θερμοκρασίας του σώματος, η μέτρηση του σφυγμού της αρτηριακής πίεσης, η ακρόαση του τύπου, της έντασης και της συχνότητας των εντερικών ήχων και η ψηλάφηση της κοιλιακής χώρας. Οι εργαστηριακές και απεικονιστικές εξετάσεις είναι και αυτές σημαντικές για να διαγνώσουμε τη σκωληκοειδίτιδα. Αυτές είναι οι εργαστηριακές εξετάσεις αίματος, ούρων και το υπερηχογράφημα κοιλίας. Το υπερηχογράφημα, σε περίπτωση έντονης φλεγμονής, μπορεί να οδηγήσει στον εντοπισμό της διογκωμένης σκωληκοειδούς απόφυσης με την ανάδειξη της πάχυνσης του τοιχώματός της, την αύξηση της διαμέτρου του αυλού της και την παρουσία ελεύθερου υγρού στην περιοχή, και να επιβεβαιώσει τη διάγνωση.
Ποιες θεραπείες υπάρχουν για τη σκωληκοειδίτιδα;
Η θεραπεία για τη σκωληκοειδίτιδα είναι χειρουργική και συνίσταται στην εκτομή της. Στις μέρες μας γίνεται λαπαροσκοπικά, γεγονός που επιτρέπει τον πλήρη έλεγχο της κοιλιάς και την ανεύρεση τυχόν άλλων παθήσεων. Κατά την επέμβαση, γίνεται εισαγωγή των χειρουργικών εργαλείων και κάμερας υψηλής ανάλυσης μέσω τριών (3) πολύ λεπτών οπών στο δέρμα μήκους λίγο χιλιοστών για την εξαίρεση της σκωληκοειδούς απόφυσης. Απαιτείται γενική αναισθησία και διαρκεί λιγότερο από 1 ώρα. Με τη λαπαροσκοπική εκτομή της σκωληκοειδούς απόφυσης έχουμε πολλά πλεονεκτήματα. Αυτά είναι, εκτός από τον πλήρη έλεγχο της κοιλιακής χώρας, τη δυνατότητα εκτενούς ενδοκοιλιακής πλύσης σε περίπτωση διάτρησης της σκωληκοειδούς απόφυσης με ελεύθερο υγρό ή απόστημα, ο μειωμένος μετεγχειρητικός πόνος σε σύγκριση με την ανοιχτή χειρουργική επέμβαση, μικρότερη διάρκεια νοσηλείας στο νοσοκομείο(περίπου 1-2 μέρες), ταχύτερη αποκατάσταση της λειτουργίας του εντέρου, μικρότερο χειρουργικό τραύμα και γρηγορότερη επιστροφή στις καθημερινές μας δραστηριότητες.
Ποιες προετοιμασίες χρειάζονται για το χειρουργείο για σκωληκοειδίτιδα και ποιες οδηγίες πρέπει να ακολουθηθούν μετά από αυτό;
Οι προετοιμασίες που απαιτούνται πριν τη χειρουργική επέμβαση για τη σκωληκοειδίτιδα είναι οι εξής:
- Η διακοπή λήψης φαγητού και υγρών από το στόμα
- Η χορήγηση υγρών και αντιβιοτικών μέσω ενδοφλέβιου καθετήρα
- Η προετοιμασία για την γενική αναισθησία
Μετά το χειρουργείο για σκωληκοειδίτιδα ο ασθενής κινητοποιείται άμεσα, ο μετεγχειρητικός πόνος είναι ελάχιστος και λαμβάνει εξιτήριο συνήθως σε 1 ή 2 ημέρες με συνέχιση της αντιβιοτικής αγωγής στο σπίτι για 4 ακόμα ημέρες. Η σίτιση είναι ελαφρά για 1 με 2 εβδομάδες, διάστημα μετά το οποίο ο ασθενής επιστρέφει πλήρως στις καθημερινές του δραστηριότητες.
Υπάρχουν επιπλοκές στην λαπαροσκοπική εκτομή της σκωληκοειδίτιδας;
Η σκωληκοειδίτιδα όταν αφαιρείται λαπαροσκοπικά από έμπειρο χειρουργό στη λαπαροσκόπηση αποτελεί μια καθόλα ασφαλή επέμβαση.