Αιμορροίδες

Τι είναι οι αιμορροΐδες;

Οι αιμορροΐδες είναι ένα φυσιολογικό ανατομικό στοιχείο του ανθρωπίνου σώματος. Είναι αγγεία, τα οποία βρίσκονται στο κατώτερο μέρος του εντέρου και χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: τις εσωτερικές και τις εξωτερικές αιμορροΐδες.

Οι εσωτερικές αιμορροΐδες είναι “μαξιλάρια” που αποτελούνται από αγγειακό και συνδετικό ιστό και ξεκινούν από την οδοντωτή γραμμή και καλύπτονται από ορθικό και μεταβατικό βλεννογόνο. Οι εξωτερικές αιμορροΐδες προβάλλουν κάτω από την οδοντωτή γραμμή, γύρω από τον πρωκτό, και καλύπτονται από δέρμα. Οι αιμορροΐδες μαζί με τον υποκείμενο ιστό που τις στηρίζει αποτελούν τα πρωκτικά μαξιλάρια, τα οποία παίζουν σημαντικό ρόλο στην εγκράτεια και συμβάλλουν στον έλεγχο των κενώσεων. Η αιμορροϊδοπάθεια είναι μια πολύ κοινή ασθένεια που επηρεάζει πάνω από το 50% του παγκόσμιου πληθυσμού και πλήττει και τα δύο φύλα με συχνότερη εμφάνιση την ηλικία των 40-50 ετών. Οι αιμορροΐδες όταν νοσήσουν, διαταράσσεται η ροή του αίματος  στην περιοχή του πρωκτού με αποτέλεσμα τη διόγκωσή τους, γεγονός που  δημιουργεί ενόχληση, κνησμό και αιμορραγία κατά τις κενώσεις.  

Ποιες είναι οι αιτίες δημιουργίας αιμορροΐδων;

Η νόσος εμφανίζεται όταν ο υποκείμενος ιστός, που στηρίζει τις εσωτερικές αιμορροΐδες, χαλαρώσει ή όταν στην περιοχή διαταραχθεί η φυσιολογική φλεβική ροή. Αναλυτικότερα:

  1. Η ύπαρξη κληρονομικής προδιάθεσης θεωρείται βασικός παράγοντας για την εμφάνιση αιμορροΐδων.
  2. Η χρόνια δυσκοιλιότητα και άλλοι παράγοντες που αυξάνουν την ενδοκοιλιακή πίεση, όπως η  δυσκοιλιότητα, η εγκυμοσύνη, ο τοκετός, η ορθοστασία, η βαριά χειρονακτική εργασία, η υπερτροφία του προστάτη κ.α.
  3. Η χρόνια άσκηση πίεσης στο σύστημα της κάτω κοίλης φλέβας από ενδοπυελικούς όγκους
  4. Αποτέλεσμα πυλαίας υπέρτασης
  5. Η έλλειψη ή η βλάβη των φλεβικών βαλβίδων στα κύρια φλεβικά στελέχη των αιμορροϊδικών πλεγμάτων.

Ακόμα, παράγοντες που μπορεί να προκαλέσουν τις αιμορροΐδες είναι το αλκοόλ, τα μπαχαρικά, τα καυτά φαγητά και ορισμένα φάρμακα.

Πώς ταξινομούνται οι αιμορροΐδες;

Οι αιμορροΐδες, ανάλογα το μέγεθος και το βαθμό πρόπτωσής τους, κατατάσσονται σε τέσσερις (4) κατηγορίες:

  1. Πρώτου (1) βαθμού: Οι αιμορροΐδες δεν είναι ορατές και διατηρούνται στη φυσιολογική τους θέση. Προβάλλουν κάτω από το βλεννογόνο και δεν προπίπτουν μέσω του πρωκτικού δακτυλίου. Σύμπτωμά τους είναι η παρουσία αιμορραγίας.
  2. Δεύτερου (2) βαθμού: Οι αιμορροΐδες προπίπτουν από τον πρωκτικό δακτύλιο κατά την κένωση και ανατάσσονται από μόνες τους μετά από αυτήν. Υπάρχει αιμορραγία και κνησμός.
  3. Τρίτου (3) βαθμού: Στο στάδιο αυτό οι αιμορροΐδες που προπίπτουν κατά την κένωση δεν ανατάσσονται μόνες τους, αλλά με υποβοήθηση από τον ασθενή. Μαζί με την αιμορραγία και τον κνησμό συνυπάρχουν και ψηλαφητά οζίδια.
  4. Τέταρτου (4) βαθμού: Οι αιμορροΐδες βρίσκονται μονίμως έξω και δεν ανατάσσονται ούτε με τη βοήθεια του ασθενούς. Η ύπαρξη αιμορραγίας και κνησμού, μαζί με περιπρωκτικό πόνο είναι συμπτώματά της.

Ποια είναι τα συμπτώματα των αιμορροΐδων;

Οι αιμορροΐδες εμφανίζουν τα εξής συμπτώματα:

  1. Αιμορραγία: Συνήθως είναι σταγόνες αίματος που αποβάλλονται κατά την έξοδο των κοπράνων και μπορεί να γίνει αντιληπτή στο χαρτί υγείας. Το χρώμα του αίματος είναι ζωηρό κόκκινο, μη αναμεμιγμένο με τα κόπρανα και η ροή του δεν είναι σταθερή μετά από κάθε κένωση. Σπάνια είναι συνεχόμενη και σε μεγάλη ποσότητα.
  2. Έκκριση: Πρόκειται για έκκριση βλέννας που μπορεί να εμφανιστεί και να λεκιάσει το εσώρουχο.
  3. Διόγκωση και πρόπτωση: Οι εσωτερικές αιμορροΐδες μπορεί να διογκωθούν και να προκληθεί πρόπτωση, δηλαδή να εμφανιστούν έξω από τον πρωκτό. Η πρόπτωση γίνεται αντιληπτή από τον ίδιο τον ασθενή ως μια μάζα κατά την κένωση.
  4. Κνησμός και ερεθισμός του δακτυλίου: Συνήθως σχετίζεται με τις εκκρίσεις και την πρόπτωση των εσωτερικών αιμορροΐδων, λόγω του ερεθισμού της περιοχής. Επίσης, εμφανίζεται συχνά σε ασθενείς με μεγάλες εξωτερικές αιμορροΐδες και υπερτροφικές δερματικές πτυχές.
  5. Πόνος: Στις εξωτερικές αιμορροΐδες ο πόνος οφείλεται στη διόγκωσή τους, η οποία έχει ως αποτέλεσμα τη διάταση του ευαίσθητου δέρματος που τις καλύπτει. Οι εσωτερικές αιμορροΐδες δεν πονούν, παρά μόνο εάν έχουμε επιπλοκή των αιμορροΐδων, δηλαδή θρόμβωση ή ραγάδα. Η θρόμβωση προκαλεί συνήθως έντονο πόνο και εμφανίζεται σαν μια ψηλαφητή μάζα έξω ακριβώς από το δακτύλιο του πρωκτού.

Ποιες θεραπείες υπάρχουν για την αντιμετώπιση των αιμορροΐδων;

Σε πρώτου και δευτέρου βαθμού αιμορροΐδες  η θεραπεία μπορεί να είναι συντηρητική και να περιλαμβάνει μέτρα καταπολέμησης της δυκοιλιότητας όπως η σωστή ενυδάτωση του οργανισμού, η κατανάλωση φυτικών ινών στη διατροφή και η λήψη υπακτικών από το στόμα αλλά  και αλλαγή του τρόπου συμπεριφοράς μας  κατά τη διάρκεια της αφόδευσης. Στην τουαλέτα δεν πρέπει να σπαταλάμε χρόνο διαβάζοντας περιοδικά ή εφημέριδες ή να πιεζόμαστε να κάνουμε κένωση χωρίς να έχουμε το ερέθισμα της αφόδευσης. Σε περίπτωση έξαρσης της αιμορροϊδοπάθειας μπορεί να γίνει λήψη αντιφλεγμονωδών και χρήση τοπικών αλοιφών που βοηθούν παροδικά αλλά δε μπορούν να χρησιμοποιηθούν για διάστημα άνω της μιας ή δύο εβδομάδων γιατί μπορούν να προκαλέσουν περιπρωκτική δερματίτιδα και ατροφία του δέρματος της περιοχής λόγω της κορτιζόνης που περιέχουν.

Σε περίπτωση που η εφαρμογή των συντηρητικών αυτών μεθόδων δεν βελτιώσουν την κατάσταση του ασθενή με αιμορροΐδες, μπορούν να πραγματοποιηθούν ορισμένες μικρές χειρουργικές επεμβάσεις. Αυτές είναι η απολίνωση των αιμορροΐδων με ελαστικό δακτύλιο (περίδεση αιμορροΐδων), η ενεσοθεραπεία με σκληρυντικούς παράγοντες  και η χειρουργική αφαίρεση θρόμβου με τοπική αναισθησία.

Τι πρέπει να γίνει σε περίπτωση που η αιμορροϊδοπάθεια είναι προχωρημένη;

Σε σοβαρότερης μορφής αιμορροΐδες (3ου και 4ου  βαθμού) η αντιμετώπιση είναι η χρήση ριζικότερων χειρουργικών επεμβάσεων.

  1. Αιμορροϊδεκτομή με τη μέθοδο MilliganMorgan: Με αυτή την επέμβαση παρέχονται οι περισσότερες πιθανότητες πλήρους ίασης των αιμορροΐδων 4ου βαθμού. Κατά την επέμβαση αυτή απολινώνονται οι τρεις (3) κύριες αιμορροϊδικές αρτηρίες  στην 3η, 7η και 11η ώρα του πρωκτικού δακτυλίου.
  2. Τεχνική Logo: Η επέμβαση αυτή αντιμετωπίζει την αιτία που προκαλεί τη δημιουργία των αιμορροΐδων. Με την επέμβαση αυτή η πρόπτωση του αιμορροϊδικού βλεννογόνου μεταφέρεται πάνω από τον πρωκτικό σωλήνα.
  3. Απολίνωση των αιμορροΐδων με χρήση υπερήχων: Η χρήση υπερήχων ( THD ή HAL) αποτελεί μια νεότερη θεραπεία της νόσου και μπορεί να εφαρμοστεί και να αντιμετωπίσει τις αιμορροΐδες σε όλα τα στάδια, από το 1ο έως το 4ο. Μέσω υπερήχων εντοπίζονται τα αιμοφόρα αγγεία των αιμορροΐδων. Αυτά ράβονται εσωτερικά με απορροφήσιμα ράμματα και έτσι διακόπτεται η παροχή αίματος στις αιμορροΐδες, οι οποίες σιγά- σιγά συρρικνώνονται. Με την διακοπή της αιμάτωσής τους σταματά και η αιμορραγία και εάν υπάρχει και πρόπτωση, γίνεται ανάρτηση με τη χρήση ραμμάτων στη φυσιολογική τους θέση. Δεν απαιτείται τομή και είναι η πλέον ανώδυνη. Η νοσηλεία διαρκεί λίγες ώρες και τα μετεγχειρητικά αποτελέσματα είναι εξαιρετικά, καθώς αφήνει τον σφιγκτήρα και το έντερο ακέραια.
  4. Αντιμετώπιση των αιμορροΐδων με τη χρήση laser: Η χρήση του laserδιακόπτει την παροχή αίματος στις αιμορροΐδες προκαλώντας την ίνωση και θρόμβωσή τους. Με αυτόν τον τρόπο οι αιμορροΐδες συρρικνώνονται και εξαφανίζονται ανώδυνα και αποτελεσματικά.

Τι προετοιμασίες χρειάζονται για τη χειρουργική επέμβαση των αιμορροΐδων;

Μόλις γίνει η εισαγωγή σας στο νοσοκομείο οι γιατροί θα διεξάγουν τον απαραίτητο προεγχειρητικό έλεγχο. Προηγουμένως, δεν θα πρέπει να έχετε φάει ή καταναλώσει υγρά για τουλάχιστον 6 ώρες πριν την προσχεδιασμένη επέμβαση. Θα πρέπει να έχετε φροντίσει να κάνετε μπάνιο πριν το χειρουργείο και να έχει γίνει επίσης ένας υποκλυσμός ή λήψη καθαρτικού για να είναι καθαρή η περιοχή. Σε περίπτωση που λαμβάνετε κάποιο φάρμακο, θα πρέπει να ενημερώσετε το χειρουργό σας, ο οποίος θα σας πει εάν πρέπει να διακόψετε κάποια από αυτά (ειδικά την ασπιρίνη, τα αντιπηκτικά ή τα αντιφλεγμονώδη φάρμακα).

Πώς μπορούμε να προλάβω την εμφάνιση αιμορροΐδων (πρόληψη);

Η πρόληψη των αιμορροΐδων μπορεί να επιτευχθεί με τις παρακάτω οδηγίες:

  1. Τη σωματική άσκηση
  2. Τη ρύθμιση των κενώσεων σε καθημερινή βάση
  3. Τη μείωση των τροφών που μπορεί να δράσουν επιβαρυντικά, όπως καρυκεύματα, καφεΐνη, αλκοόλ κ.α.
  4. Την αύξηση των φυτικών ινών στη διατροφή μας, όπως τα χόρτα, τα πράσινα λαχανικά, τα προϊόντα ολικής αλέσεως κ.α.
  5. Την αύξηση πρόσληψης υγρών.